Informacje ze światowego rynku rzepaku - aktualizacja maj 2024

Pesymistyczne prognozy na sezon 2024/25 doprowadziły do znacznego wzrostu cen rzepaku. Oczekiwana znacznie mniejsza podaż w UE i przewidywany gwałtowny spadek eksportu australijskiego rzepaku zmusi unijne tłocznie do zwiększenia zakupów kanadyjskiego rzepaku na dostawy w okresie 2024/25. Europejskie ceny rzepaku z nowych zbiorów przekroczyły 500 EUR na giełdzie MATIF 23 maja, zamykając się na poziomie 502,75 EUR w pozycji listopadowej. Siła euro w stosunku do dolara amerykańskiego pchnęła cenę rzepaku w UE do 545 USD, co oznacza wzrost o 8% w ciągu trzech tygodni i najwyższy poziom od lipca 2023 roku.

Oczekiwany niedobór globalnej podaży eksportowej rzepaku w przyszłym sezonie i rosnąca zależność od kanadyjskiego rzepaku będą wymagały dodatkowych niezależnych podwyżek cen w Europie, aby umożliwić niezbędny wzrost importu. W dniu 23 maja europejski rzepak był sprzedawany z premią w wysokości 38 USD do kanadyjskiego rzepaku, co oznacza wzrost z zaledwie 16 USD miesiąc wcześniej, ale nadal jest zbyt niskie, aby pokryć koszty importu

Szacuje się, że import rzepaku do UE musi wzrosnąć do 6,9 mln ton w lipcu/czerwcu 2024/25 r., aby złagodzić gwałtowny spadek podaży krajowej. Dla porównania w bieżącym sezonie import wyniósł 5,7-5,8 mln ton. Jednak nadwyżka eksportowa na Ukrainie i w Australii, które łącznie dostarczają 6,0 mln ton lub 88% całości w sezonie 2022/23, będzie znacznie niższa w przyszłym sezonie, zmuszając europejskie młyny do zwiększenia zakupów kanadyjskiego rzepaku.

Podaż rzepaku w Australii prawdopodobnie spadnie o około 1,0 mln ton do 4-letniego minimum szacowanego na 5,4 mln ton w sezonie 2024/25. Według doniesień susza zmniejszyła zasiewy w Australii Zachodniej poniżej pierwotnych szacunków. Eksport w sezonie 2024/25 będzie dodatkowo ograniczony przez niższe starzejące się zapasy na początku października. Najnowsze szacunki OIL WORLD również wskazują na niższą ukraińską podaż eksportową w sezonie 2024/25. Spadki zasiewów i ryzyko plonów poniżej średniej prawdopodobnie zmniejszą nadwyżkę eksportową o około 0,3 mln ton.

Ostatnie deszcze znacznie poprawiły perspektywy kanadyjskiej produkcji rzepaku. Oczekuje się, że tegoroczne zbiory wyniosą około 20,3 mln ton (w porównaniu do 18,3 mln ton w 2023 r.), przygotowując grunt pod znaczny wzrost eksportu w przyszłym sezonie. Podczas gdy obecne perspektywy kanadyjskiej produkcji są dobrą wiadomością z perspektywy rynku globalnego, chęć rolników do sprzedaży będzie kluczowym czynnikiem, który należy obserwować w nadchodzących miesiącach.

Nadwyżka olejów roślinnych zarejestrowana na rynku światowym w ostatnich dwóch sezonach ustąpi miejsca niedoborowi podaży w sezonie 2023/24. Oil WORLD spodziewa się zacieśnienia podaży w kwietniu/wrześniu 2024 r., kiedy to globalna produkcja 8 olejów ma wzrosnąć tylko o 2,1 mln ton, w porównaniu do 3,2 mln ton w październiku/marcu 2023/24 r. Ceny oleju rzepakowego w Rotterdamie wzrosły do ponad 1100 USD w dniu 23 maja, co oznacza wzrost o 5% w ciągu ostatnich dwóch tygodni i najwyższy poziom od 10 miesięcy. Sezonowe spadki w przetwórstwie rzepaku i perspektywa mniejszych dostaw w przyszłym sezonie już teraz wydają się wpływać na nastroje rynkowe i pobliskie ceny.