Informacje ze światowego rynku rzepaku - aktualizacja styczeń 2025

Niestabilność cen w ostatnich miesiącach jest zapowiedzią wydarzeń, które nadejdą w dalszej części sezonu. Pomimo obecnej suszy w niektórych częściach Ameryki Południowej, globalne dostawy soi w tym sezonie z nadwyżką zaspokoją popyt. Będzie to nadal wpływać zarówno na ceny śruty sojowej  i soi.

W przeciwieństwie do soi, ceny rzepaku i w mniejszym stopniu słonecznika, znacznie wzrosły w 2024 r. w wyniku bardzo dużych spadków światowej produkcji. W związku z tym ceny śruty rzepakowej i słonecznikowej będą powoli podążały za trendem spadkowym cen śruty sojowej.

 

Od stycznia do czerwca 2025 roku producenci rzepaku w UE będą w coraz większym stopniu polegać na dużym imporcie kanadyjskiego i australijskiego rzepaku, aby zrekompensować niewystarczające dostawy krajowe. Znaczny niedobór podaży w UE powinien wspierać ceny rzepaku w pozostałych miesiącach sezonu.

 

2025/26: Produkcja rzepaku w Europie w 2025 roku prawdopodobnie będzie znacznie wyższa niż w 2024 roku, ale będzie poniżej potencjału, ze względu na niższe niż początkowo oczekiwano zasiewy rzepaku ozimego w głównych krajach produkujących rzepak. Dotyczy to przede wszystkim Niemiec i Francji, gdzie jesienią ubiegłego roku zasiewy rzepaku wynosiły w najlepszym razie 2,4 mln ha, przy czym wstępne dane wskazują na dalszy spadek o ponad 10% w Danii.

Spadek średnich plonów rzepaku w UE o 7-8% w 2024 r., wyższe koszty oraz niskie ceny rzepaku na poziomie 450-470 EUR w północno-zachodniej Europie tuż przed siewem najwyraźniej zachęciły rolników do przejścia na inne uprawy. Dodatkowo niekorzystne warunki pogodowe utrudniały przeprowadzenie siewów.

 

Z kolei rolnicy z Europy Wschodniej zintensyfikowali siewy, a powierzchnia uprawy w Rumunii wzrosła o około 30% do szacowanych 600 tys. ha. Powierzchnia zasiewów w Bułgarii, Estonii, na Łotwie, Węgrzech raz Chorwacji również znacznie wzrosła w porównaniu do ubiegłego roku. To sprawia, że łączna powierzchnia upraw rzepaku w Europie wynosi szacunkowo 5,95 mln ha, co stanowi wzrost o 0,31 mln ha (6%) w porównaniu z rokiem ubiegłym, ale nadal o 5% poniżej poziomu z 2023 roku.

Po dwóch kolejnych latach spadku średnich plonów w UE spodziewamy się, że produkcja rzepaku z hektara wzrośnie do 3,2 t/ha w 2025 r., w porównaniu z 3,0 t/ha w 2024 r. Jest to jednak niższy plon niż uzyskano w 2022 r, który wyniósł 3,34 t/ha. Szacunki te opierają się na optymalnych przewidywaniach przebiegu pogody w pozostałych sześciu miesiącach sezonu wegetacyjnego.

 

OIL WORLD wstępnie prognozuje, że produkcja rzepaku w UE-27 w roku 2025 wzrośnie do 19,1 mln ton, czyli o 2,2 mln ton więcej niż poprzednim roku, ale nadal będzie niższa niż odpowiednio 20,2 mln ton i 19,6 mln ton w poprzednich dwóch sezonach.

Jednak znacznie niższe zapasy na koniec czerwca 2025 r. prawdopodobnie utrzymają podaż rzepaku w UE na stosunkowo niskim poziomie i zwiększą popyt na import  w okresie od lipca do czerwca 2025/26.